Human Rights Online Philippines

Swapang
ni Rene Boy Abiva

Anong manhid at lupit sumuso ng pamahalaan

sa barker ng dyip na si Bobong

at sa gasoline boy na si Buting:

mula sa pandesal na tres pesos ang isa

na s’yang agahan

sa gaya nilang maralita,

na madalas parisan ng kapeng tingi-tingi

sa tindahan ni Aling Lita

na malabnaw sa kulay

o mapakla sa lasa

sapagkat higit na mas madami

ang mainit na tubig

sa kape at asukal,

hanggang sa mangungutang muli

ng ‘sang lata ng sardinas

o boy bawang

na muling ipapares sa tirang kaning-lamig

para sa kanilang hapunan,

na kanila pang pagpapatsi-patsihin

upang muling maka-abot sa bukang-liwayway

nang sa gayo’ y malagyan ng karga

kahit papano ang kanilang sikmura

at makayanan ng kanilang payak

na laman at kalansay

ang maghapong pagtatawag ng mga pasehero

at pagpihit ng gripo ng gasolina

sa may sakayan ng dyip

na rutang Cubao-Antipolo.

At marami ang gaya ni Bobong at Buting

na salat sa kwartang nakakasapat.

Tuldok lamang sila

sa syudad na yari sa basura:

‘alang maayos na patubig,

‘alang maayos na kuryente,

lahat ay matiyagang kumakahig

nang higit pa sa kaya ng makina.

Mula sa pangangalkal ng kalakal

hanggang pagtitinda ng kung anu-anong kalakal sa talipapa

gaya ng tilapya, tahong, bangus,

pitaka, sinturon, relo, tsinelas, sigarilyo,

kakaning malagkit, anting-anting, rosaryo,

lana ng niyog, diyaryo, kendi, cellphone,

pamamalimos ng mga bulag

at nagbubulag-bulagan,

hanggang sa sukdulang pagbebenta ng aliw

ng mga babae

sa mga kabaret

na dama mo agad ang pait

na kanilang nadarama

dahil sa ilaw na pula

na lumagom sa kanilang puring kung sila lamang sana ang masusunod

ay anong ligaya nilang ihandog

sa lalaking s’yang tangi lamang may karapatan

na sumiping sa kanilang laman at kaluluwa.

Ano ba naman kasi ang aasahan ng mga gaya ni Bobong at Buting

sa lipunang mas madali pa ang mamatay kaysa mabuhay,

sa lipunang ang pinakamadaling lapitan at asahan

ay ang gaya ni Tang Pedring na ‘sang albularyo

o Manang Lita na partera,

‘di ang mga gaya ni Franciso Duque o Janette Garin,

mga doktor na nagpakadalubhasa sa malayong ibayo

kaso, daang libo naman ang serbisyo.

Sa kaso ng mga pobreng gaya ni Bobong at Buting

sinadya ng mga paham

na ‘di para sa kanila ang mundong ito

kaya’t kailangan na nilang agawain ang mundo

sa anumang paraan

sa anumang paraan

bago pa mahuli ang lahat.

 

Hulyo 13, 2018
Lunsod ng Kabanatuan, Nueva Ecija

Ang may akda ay dating bilanggong politikal, awtor ng Tuligsa at iba pang mga tula at National Fellow ng Palihang Rogelio Sicat para sa kategoryang Maikling Kwento.

Submit your contribution online through HRonlinePH@gmail.com
Include your full name, e-mail address and contact number.

All submissions are republished and redistributed in the same way that it was originally published online and sent to us. We may edit submission in a way that does not alter or change the original material.

Human Rights Online Philippines does not hold copyright over these materials. Author/s and original source/s of information are retained including the URL contained within the tagline and byline of the articles, news information, photos etc.